Inne spojrzenie na opłatę planistyczną.

Każdy, kto zawodowo zajmuje się nieruchomościami a także wielu z tych właścicieli nieruchomości, którzy zbyli własność przed upływem pięciu lat od daty zmiany bądź ustalenia planu miejscowego pojęcie opłaty planistycznej nie jest obce. Samą konstrukcję pojęcia oraz skutki finansowe zmiany bądź uchwalenia planu miejscowego dla właściciela nieruchomości postaram się wyjaśnić po krótkim urlopie, na który się wybieram. Tutaj jednak, a i to wyłącznie sygnalnie chciałbym wspomnieć o jednej z Sympozjalnych prelekcji, której autorem był Profesor Marek Szewczyk, a która traktowała o możliwości ustalenia i pobrania opłaty od wzrostu wartości nieruchomości w wyniku wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Pan Profesor Szewczyk w sposób niezwykle interesujący, spójny i logiczny przedstawił argumentację wskazującą iż nie ma przeszkód ustalenia i pobrania opłaty od wzrostu wartości nieruchomości wynikającego z decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Skoro, jak twierdzi Profesor Szewczyk zgodnie z art. 63 ust. 3 (ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 80 poz. 717 z późniejszymi zmianami; dalej upzp) „jeżeli decyzja o warunkach zabudowy wywołuje skutki, o których mowa w art. 36, przepisy art. 36 oraz art. 37 stosuje się odpowiednio […]”, nie ma przeszkód a wręcz istnieje nakaz aby opłatę, o której mowa w art. 36 ust. 4 ustalać i pobierać również w przypadku, kiedy wzrost wartości nieruchomości jest skutkiem decyzji wzit. Odpowiednie stosowanie art. 36 ust. 4 upzp polegałoby w takim wypadku na niewielkiej tylko zmianie brzmienia omawianego przepisu polegającej na jego „odpowiedniej” redakcji właśnie. Zatem przepis po zmianie przyjmowałby brzmienie następujące: „Jeżeli w związku z wydaniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu albo jej zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tej decyzji, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości”.

Jak podkreślał w swoim wystąpieniu Profesor Szewczyk interpretacji takiej nie podzielają sądy administracyjne, które jak dotychczas w większości (bo już nie zawsze i nie wszystkie) uchylają wydane na podstawie art. 63 ust. 3 decyzje o ustaleniu i pobraniu opłaty planistycznej. Mnie jednak tezy Profesora Szewczyka przekonują. Uważam, że właśnie ten sposób rozumienia postanowień ustawy pozwala zachować jej spójność i logiczność. Nie zdziwię się zatem jeśli odpowiednie organy jednostek samorządu terytorialnego będą wszczynały postępowania w sprawie ustalenia i pobrania jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości następującego w wyniku wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Czym innym oczywiście będzie przeprowadzenie dowodu takiego wzrostu, czyli przedstawienie prawidłowego operatu szacunkowego wzrost ten opisującego – ale to temat na odrębną wzmiankę.